In de behaaglijke ambiance van de Statenzaal in het Provinciehuis Utrecht werd op 10 december 2022 de landelijke publieksactie Orange the World, Stop geweld tegen Vrouwen, afgesloten.
Echter, aandacht voor het onderwerp blijft noodzakelijk. Bijna 1 op de 2 vrouwen in Nederland krijgt een keer te maken met geweld in haar leven. Dat kan fysiek, seksueel of psychisch van aard zijn. Bijna wekelijks wordt een vrouw vermoord door haar partner, ex-partner of een familielid. Dat heet femicide, vrouwenmoord, vaak door de media beschreven als ‘problemen in de relationele sfeer’, het gevolg van een flinke ruzie. Maar zulk systematisch geweld tegen vrouwen is het resultaat van een cultuur waarin machtsongelijkheid domineert en het respect voor vrouwen gering is. Het komt in alle lagen van de bevolking voor.
Het slotevent, georganiseerd door twaalf clubs in regio Utrecht in samenwerking met UN Women Nederland, de Unie van Soroptimistclubs en Zonta Nederland, had sprekers uitgenodigd die hun grote betrokkenheid bij het onderwerp naar voren brachten.
Rob van Muilekom, Gedeputeerde Sociale Agenda van de Provincie Utrecht, benadrukte dat de provincie Utrecht een veilige plek wil zijn voor iedereen, maar dan ook echt iedereen.
Burgemeester Sharon Dijksma verwoordde via het scherm hoezeer zij belang hecht aan het stoppen van geweld tegen vrouwen. De betrokkenheid van beide sprekers bij het onderwerp was hoorbaar. Na een aantal jaren van actie voeren lijken overheden nu echt doordrongen van de ernst van de zaak en wordt er niet meer weggekeken.
Aan het woord kwam Ellen Boverman, Politiecommissaris Politie Midden-Nederland, met een indringend betoog over de behoefte om met hulpverleners samen te werken. Zij gaf het voorbeeld van een 6-jarig meisje dat de politie had weten te bellen toen haar vader bijzonder agressief was tegen haar moeder. Zij vertelde over de angst in de ogen van de aanwezige kinderen. De politie maakt een inschatting of iemand veilig is, en kan de burgemeester om een tijdelijk huisverbod vragen, zodat de situatie kan kalmeren en de hulpverlening een plan van aanpak kan maken. Een kwart van stalkend gedrag gaat gepaard met geweld. Het afgelopen jaar kreeg de politie Midden Nederland 84.000 registraties van geweld in huis en elke 6 minuten een melding van kindermishandeling. Een paar dagen na een melding gaat een wijkagent nog even poolshoogte nemen.
Uit haar bijdrage sprak een oprechte betrokkenheid en behoefte om het probleem op een menselijke manier snel en efficiënt aan te kunnen pakken.
Mariëtte Hamer, Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, kreeg als laatste spreekster de gelegenheid om haar bevindingen naar voren te brengen. Haar opdracht is advies te geven over beleid en het gesprek aan te jagen om tot cultuurverandering te komen. Zij citeerde een pakkende uitspraak van Joke Smit, bekend feministe in de zestiger jaren: “We moeten een land zijn waar vrouwen willen wonen.”
Het is de organisatie gelukt om een bijzonder interessant programma samen te stellen. Sprekers werden afgewisseld met interviews met middelbare scholieren, met opdrachten aan de zaal om na te denken over vragen als: Wat maakt jouw wereld veilig? Wat heb je meegemaakt als medestander? Hoe heb je gehandeld of niet? En na een uitbundig dansend optreden van leden van het Catharina Genootschap, vernoemd naar Catharina die al eeuwen geleden, ondanks een dwingende aanbidder, trouw bleef tot aan haar dood aan haar standpunt nooit te willen trouwen, volgde de vraag: wat was jouw meest krachtige ervaring van trouw aan jezelf? En dit aan je naaste buur te vertellen.
UN Women directeur Marije Cornelissen vertelde dat de pledge ‘Ik ben #medestander’ inmiddels bijna 6000 keer getekend is en moedigde de zaal aan deze ook te ondertekenen.
Aan het slot was er nog een krachtige bijdrage van rapper Duimalot, die zijn schaamte en verontwaardiging luidkeels de zaal in slingerde.
Gedurende de hele bijeenkomst waren deelnemers bij de hand genomen door Anarchien van Heemstra, zichzelf noemende OranjeDraadSpinster. Op bekwame wijze wist zij de aandacht voor de zaak vanuit verschillende invalshoeken vast te houden.
Maar het meeste indruk maakten de verhalen van de aanwezige volwassen vrouwen die de impact van geweld persoonlijk hebben ervaren, en het belang van steun uit de omgeving. Deze verhalen verspreiden zal tot een steeds grotere impact kunnen leiden die voor een cultuurverandering nodig is. Dat hebben de talrijke sponsors goed begrepen.
